Dobiesław z Gołańczy († przypuszczalnie ok. 29 VIII 1397), syn komesa Tomisława z Domaborza i Gołańczy, sędziego kaliskiego, który brał udział w konfederacji Maćka Borkowicza w r. 1352, oraz drugiej jego żony Małgorzaty. D. był trzecim z rzędu synem Tomisława z tego małżeństwa. D. należał do rodu Pałuków, a mianowicie do tej gałęzi, która zachowała swą odrębność, podczas gdy druga jego gałąź weszła do rodu Toporczyków. Pochodził D. z Gołańczy (koło Łekna), posiadłości rodowej Pałuków, skąd wywodzi się rodzina Gołańczewskich, której D. jest jednym z pierwszych przodków.
D. odegrał znaczną rolę polityczną, biorąc czynny udział w wojnie domowej, jaka wybuchła między konfederacją rodów wielkopolskich przeciw staroście Domaratowi i jego stronnikom. D. przypuszczalnie przyłożył ręki do grabieży dóbr żnińskich arcybpa gnieźnieńskiego Bodzęty który sprzyjał wówczas Domaratowi. Zająwszy zaś gród Ujście w r. 1384, D. wraz ze swymi braćmi wziął do niewoli wybitnego Grzymalitę Przecława z Gułtowa, który przebywał wraz ze swą matką Anastazją w majątku swym Wieleniu, i wypuścił jeńca dopiero za znacznym okupem.
W kilka lat później, może skutkiem znacznych kosztów i strat, jakie pochłonął udział D-a w buncie rycerstwa wielkopolskiego, znalazł się on w kłopotach materialnych, o czym świadczą procesy wytaczane mu przez wierzycieli (Mikołaj Lampracht, Żydzi Musca i Markel) w l. 1387, 1393 i 1397.
Semkowicz W., Ród Pałuków, Kr. 1907, s. 52, 71, 117; Moszczeńska W., Rola polityczna rycerstwa wielkopolskiego w czasie bezkrólewia po Ludwiku W. (»Przegląd. Hist.« t. V ser. II, s. 119, 153–4) W. 1925; Mon. Pol. Hist. II 753; Lekszycki J., Die ältesten grosspolnischen Grodbücher I nr 200, 1580, 2413.
Irena Modelska